Blog

Ενημέρωση για την εθνική στρατηγική και την δημιουργία του Κέντρου Ικανοτήτων για Ημιαγωγούς

26 Μαρτίου, 2025:

Με αφορμή το άρθρο της Καθημερινής την 22 Μαρτίου 2025 σχετικά με το Chips Act και σε ό,τι αφορά στην εθνική στρατηγική και την δημιουργία του πρώτου Κέντρου Ικανοτήτων για Ημιαγωγούς, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETiA), διαπιστώνοντας την επιτάχυνση των διαδικασιών και την προώθηση των ενεργειών για τη συμβασιοποίηση  του εθνικού σκέλους για το έργο «Ελληνικό Κέντρο Ικανοτήτων για τους Ημιαγωγούς από το Υπουργείο Ανάπτυξης,  επιθυμεί να ενημερώσει για τα εξής.

Η Ένωση Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETiA), η οποία αποτελεί τη μετεξέλιξη της Ένωσης της Ελληνικής Βιομηχανίας Ημιαγωγών (ΕΝΕΒΗ – Hellenic SIA) που ιδρύθηκε το 2005, ανέλαβε πρωτοβουλία διαμόρφωσης πρότασης για εθνική στρατηγική για τους ημιαγωγούς, ενόψει της διαβούλευσης του 2022 για τη διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής πολιτικής για τους ημιαγωγούς που το 2023 εξελίχθηκε στο EU Chips Act.

Στο πλαίσιο αυτό, η HETiA, ανέπτυξε και κατέθεσε στα μέσα του 2022, πρόταση για την εκπόνηση ενός δεκαετούς στρατηγικού σχεδίου, με στόχο την αναβάθμιση και ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας ημιαγωγών. Το προτεινόμενο σχέδιο, απόλυτα ευθυγραμμισμένο με τις κατευθυντήριες γραμμές του EU Chips Act, έτυχε δημόσιας στήριξης από τους εκάστοτε Υπουργούς Ανάπτυξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μέσα από επίσημες τοποθετήσεις τους –ιδιαίτερα στα Emerging Tech Forum 2022 και 2023 που πραγματοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο κάθε έτους– επιβεβαιώθηκε η ενεργή συμμετοχή της χώρας στις δράσεις του.

Η διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής για τους ημιαγωγούς, καθώς και η δημιουργία ενός εθνικού κέντρου ικανοτήτων, αποτέλεσαν και εξακολουθούν να αποτελούν δύο από τους πρωταρχικούς στόχους αυτού του σχεδίου όπως προτάθηκε από την HETiA.

Για την υποστήριξη της κατάρτισης μιας εθνικής στρατηγικής για τους ημιαγωγούς, συμφωνήθηκε ότι θα ήταν ωφέλιμο να ανατεθεί σε έναν εξειδικευμένο φορέα η εκπόνηση μελέτης, με αντικείμενο τη χαρτογράφηση του υφιστάμενου εγχώριου οικοσυστήματος και την αξιολόγηση των μέτρων και στρατηγικών που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για την περαιτέρω ανάπτυξη, αναβάθμιση και προσέλκυση επενδύσεων στη βιομηχανία ημιαγωγών. Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογήθηκαν σχετικές διαδικασίες, και η εκπόνηση της εν λόγω μελέτης –ως εργαλείο υποστήριξης της εθνικής στρατηγικής– ανακοινώθηκε δημόσια από την τότε Υφυπουργό Ανάπτυξης, αρμόδια για θέματα βιομηχανίας, κ. Άννα Μάνη – Παπαδημητρίου, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου «4ο Emerging Tech Forum», που διοργάνωσε η Ένωση Ελληνικών Εταιρειών Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETiA) τον Δεκέμβριο του 2024.

Για τη δημιουργία εθνικού κέντρου ικανοτήτων για τους ημιαγωγούς, με βάση τις συζητήσεις και την προδημοσίευση των κατευθυντήριων γραμμών για τα ευρωπαϊκά Κέντρα Ικανοτήτων Ημιαγωγών, τον Δεκέμβριο του 2023, η HETiA έλαβε την ενημέρωση και διαβεβαίωση από το Υπουργείο Ανάπτυξης ότι η χώρα θα συμμετάσχει στη σχετική ευρωπαϊκή δράση, όπως αυτή θα προκηρυχθεί από τον οργανισμό Κοινής Επιχείρησης Chips (Chips Joint Undertaking ή Chips JU) στον οποίο η Ελλάδα συμμετέχει μέσω εθνικού εκπροσώπου.

Ανταποκρινόμενη σε αυτή την προοπτική, από τις αρχές του 2024, η HETiA ανέλαβε ηγετικό ρόλο και συντόνισε τη δημιουργία μιας μη κερδοσκοπικής κοινοπραξίας 16 φορέων, που συμπεριλαμβάνει μεγάλο αριθμό Ελληνικών πανεπιστημίων και ερευνητικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον χώρο των ημιαγωγών, με στόχο την εκπόνηση πρότασης για τη δημιουργία ενός EU Chips Act Competence Centre στην Ελλάδα.

Στο πλαίσιο του πολυετούς προγράμματός του για την περίοδο 2023-2027 (https://www.chips-ju.europa.eu/mawp), το Chips Joint Undertaking (Chips JU), δημοσίευσε στις 4 Ιουλίου 2024, πρόσκληση υποβολής προτάσεων της ΕΕ ύψους 116 εκατομμυρίων ευρώ για τη σύσταση κέντρων ικανοτήτων ημιαγωγών, των EU Chips Competence Centres.

Τα κέντρα ικανοτήτων σε ημιαγωγούς κάθε χώρας της ΕΕ χρηματοδοτούνται από κονδύλια της ΕΕ για περίοδο τεσσάρων ετών με μέγιστη χρηματοδότηση τα 4 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, κάθε χώρα υποχρεούται να συνεισφέρει με εθνικούς πόρους με ποσό τουλάχιστον ισόποσο με τη χρηματοδότηση που λαμβάνει από την Ε.Ε.

Η πρόσκληση υποβολής προτάσεων για τα EU Chips Competence Centres ακολουθεί το μοντέλο λειτουργίας / χρηματοδότησης των Ευρωπαϊκών Κόμβων Ψηφιακής Καινοτομίας (EDIHs) που υπάγονται στο πλαίσιο DIGITAL.

Σύμφωνα με την πρόσκληση, η διαδικασία επιλογής περιλάμβανε δύο στάδια:

1. 1. Εθνικό στάδιο επιλογής: Κάθε χώρα επιλέγει ένα ή περισσότερα εθνικά κέντρα ικανοτήτων τα οποία προτείνονται για υποβολή προτάσεων προς την Ε.Ε..

• • • Στην Ελλάδα, η σχετική πρόσκληση από την ΓΓΕΚ άνοιξε στις 10 Αυγούστου 2024, με προθεσμία υποβολής προτάσεων στις 10 Σεπτεμβρίου 2024.

1. 2. Ευρωπαϊκή πρόσκληση υποβολής προτάσεων: Τα εθνικά κέντρα ικανοτήτων που επελέγησαν στο πρώτο στάδιο υποβάλουν αίτηση χρηματοδότησης στο πλαίσιο της πρόσκλησης από την Κοινή Επιχείρηση Chips (Chips JU).
      • Η πρόσκληση Chips JU Chips-2024-CCC-1 άνοιξε στις 4 Ιουλίου 2024, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προτάσεων στις 2 Οκτωβρίου 2024

Η HETiA στο πλαίσιο της μη κερδοσκοπικής κοινοπραξίας για τη δημιουργία ενός EU Chips Act Competence Centre στην Ελλάδα, υπέβαλε εθνική και –μετά  την επιλογή της σε εθνικό επίπεδο– και ευρωπαϊκή πρόταση, εντός της προθεσμίας που ήταν κοινή για όλη την Ευρώπη. Η εμπρόθεσμη υποβολή της πρότασης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας της HETiA με το Υπουργείο Ανάπτυξης και τον Υπουργό κ. Τάκη Θεοδωρικάκο.

Η πρόταση της μη κερδοσκοπικής κοινοπραξίας για δημιουργία Ελληνικού Κέντρου Ικανοτήτων για Ημιαγωγούς (Hellenic Chips Competence Centre – HCCC), αξιολογήθηκε επιτυχώς και εγκρίθηκε.

Όπως αποτυπώνεται στο παραπάνω χρονοδιάγραμμα, η HETiA βρίσκεται από τα μέσα Νοεμβρίου 2024 στη φάση προετοιμασίας των συμφωνιών για τις 2 συμβάσεις επιχορήγησης –τόσο για το Ευρωπαϊκό όσο και για το Εθνικό σκέλος. Απομένουν ο ορισμός της ημερομηνίας έναρξης του έργου HCCC από την εθνική πλευρά και η κοινοποίησή της στις Ευρωπαϊκές αρχές και το Chips JU, καθώς και η ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών για τη συμβασιοποίηση του εθνικού σκέλους.

H HETiA αναγνωρίζει τις σημαντικές κανονιστικές και γραφειοκρατικές προκλήσεις που συνεπάγεται η από κοινού χρηματοδότηση με ελληνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια ενός πρότυπου εμβληματικού έργου συνεργασίας 16 φορέων, που συμπεριλαμβάνει μεγάλο αριθμό Ελληνικών πανεπιστημίων και ερευνητικών φορέων υπό την αιγίδα ενός επιχειρηματικού μη κερδοσκοπικού συνασπισμού.

Επιπλέον, η HETiA χαιρετίζει τις σημαντικές προσπάθειες του Υπουργείου Ανάπτυξης, και ιδιαίτερα του Γενικού Γραμματέα Βιομηχανίας κ. Ελευθέριου Κρητικού, που άμεσα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του επιτάχυνε τις διαδικασίες και μερίμνησε για την προώθηση της συμβασιοποίησης του εθνικού σκέλους για το έργο «Ελληνικό Κέντρο Ικανοτήτων για τους Ημιαγωγούς» (HCCC). Έτσι, η κοινοπραξία HCCC την οποία συντονίζει η HETiA βρίσκεται πλέον εν αναμονή της ολοκλήρωσης των διαδικασιών από το Υπουργείο, ώστε το έργο να εκκινήσει στο αμέσως προσεχές διάστημα.

Συνοψίζοντας, η HETiA θεωρεί ότι μπορούν να υπάρξουν σημαντικά επόμενα βήματα αναφορικά με τις δυνατότητες περαιτέρω συμμετοχής και ανάπτυξης του κλάδου των Ημιαγωγών λαμβάνοντας μέρος στις ευρωπαϊκές εξελίξεις και παραμένει στη διάθεση του Υπουργείου για την άμεση προώθηση των διαδικασιών που αφορούν:

• Την εκπόνηση και κατάρτιση μιας εθνικής στρατηγικής για τους ημιαγωγούς, αρχικά μέσω της κατάλληλης μελέτης και στη συνέχεια με τη συμμετοχή της σε ομάδα εργασίας υπό την αιγίδα του Υπουργείου.
• Την υποστήριξη της ενεργής συμμετοχής της χώρας στη συμμαχία για τους ημιαγωγούς, με στόχο τη διεκδίκηση και διαμόρφωση ενός δεύτερου χρηματοδοτικού προγράμματος στο πλαίσιο του Chips Act